Odczyn (pH) wody pitnej – co to jest i jaki ma wpływ na nasze zdrowie?

Czym jest pH wody i dlaczego to istotny parametr?

Skala pH służy ilościowemu określaniu kwasowości lub zasadowości roztworów wodnych, gdzie przez kwasowość rozumiana jest wyższa aktywność jonów wodorowych H+ w stosunku do jonów wodorotlenkowych OH-. Przy przewadze tych drugich nad pierwszymi mamy do czynienia z odczynem zasadowym (inaczej – alkalicznym). Przyjmuje się, że skala pH ma zakres od 0 do 14, gdzie pH 7 oznacza odczyn obojętny. Odczyn jest zatem cechą roztworu uzależnioną od stężenia określonych jonów.

Parametr, jakim jest pH wody, pozwala nam określić jej odczyn – obojętny, kwaśny lub zasadowy. Jakie to ma znaczenie? Ta informacja jest dla nas istotna choćby dlatego, że powinniśmy unikać bezpośredniego kontaktu z substancjami o bardzo niskich lub wysokich odczynach. Są one silnie żrące i mogą powodować uszkodzenia skóry. Takich skrajnych wartości nie osiąga oczywiście pH wody do picia, niemniej nie pozostaje ono bez wpływu na równowagę biochemiczną organizmu.

Jak pH wody pitnej wpływa na ludzkie zdrowie?

Ludzki organizm aż w 60–70% składa się z wody. Jest ona niezbędna do wszystkich procesów fizjologicznych. Ponieważ jej zasoby są nieustannie wydalane, musimy je odnawiać – pijąc 2-3 litry płynów dziennie. Od ich ilości, ale też od jakości, zależy sprawność naszego ciała i umysłu. Dlatego tak ważne jest picie wody o odpowiednich parametrach. Jeśli chodzi o pH wody, może ono – biorąc pod uwagę to, jak dużo płynów wypijamy w ciągu dnia – wpływać na gospodarkę kwasowo-zasadową organizmu.

Wbrew często powtarzanym opiniom, dieta nie ma decydującego wpływu na pH płynów ustrojowych, niemniej niewskazane jest nadmierne obciążanie organizmu produktami kwasotwórczymi (takimi jak mięso, pieczywo, sery, wysokoprzetworzone dania), w które najczęściej obfituje nasz jadłospis. Zbilansowany odczyn spożywanej żywności powinien być bliski odczynowi krwi, który wynosi 7,35–7,45 (czyli jest lekko zasadowy). Dlatego warto – dla równowagi – sięgać po produkty zasadotwórcze, do których należą warzywa, owoce, a także woda alkaliczna.

Picie wody o odczynie przekraczającym wartość pH krwi przyczynia się do poprawy równowagi kwasowo-zasadowej organizmu, a tym samym usprawnia np. trawienie. Przede wszystkim jednak woda alkaliczna ma wysoki potencjał antyoksydacyjny. Neutralizuje w organizmie nadmiar wolnych rodników (o które nietrudno przy współczesnym trybie życia), ograniczając ryzyko wielu chorób (m.in. nowotworowych, neurodegeneracyjnych) i spowalniając fizjologiczne procesy starzenia się.

Jak sprawdzić pH wody i skąd wziąć wodę alkaliczną do picia?

Chemicznie czysta woda ma pH równe 7, czyli obojętne. Wokół tej wartości oscyluje również odczyn wody z dobrej jakości naturalnych źródeł. W przyrodzie stosunkowo rzadko spotyka się wodę o pH wyższym niż 8, niemniej – ze względu na rosnący popyt na taki produkt – obecnie bez trudu można kupić butelkowaną wodę alkaliczną w większości sklepów. Jest ona jednak znacznie droższa od innych. Na dłuższą metę tańszym rozwiązaniem jest korzystanie z jonizatorów, które nadają odczyn zasadowy wodzie z kranu w procesie elektrolizy.

Nim jednak zdecydujemy się na inwestycję w takie urządzenie, dobrze jest wykonać badanie pH wody w domowym przyłączu. Niejednokrotnie bowiem okazuje się, że najzwyklejsza kranówka ma zadowalająco wysoki odczyn. Nawet jeśli tylko nieznacznie przekracza on pH 7, taka woda posłuży tzw. „odkwaszeniu” organizmu. Czym zmierzyć pH wody kranowej? Pomiaru można dokonać np. za pomocą testera paskowego albo miernika elektrycznego. Takie urządzenia pozwalają również określić stopień twardości wody czy stężenie zawartego w niej chloru.

Jak podnieść pH wody z kranu?

Tam, gdzie pH wody z kranu jest niższe niż 7, warto rozważyć zakup wspomnianego już jonizatora. Na rynku dostępnych jest wiele tego typu urządzeń – od specjalnych dzbanków po skomplikowane systemy, które podłącza się bezpośrednio pod ujęcie wody w kuchni. W każdym przypadku w jonizatorze znajduje się katoda i anoda, dzięki czemu w przepuszczanej przez niego wodzie dochodzi do zjawiska elektrolizy – rozłączenia substancji o właściwościach kwasowych i zasadowych. Tak powstają dwa rodzaje wody – o odczynie zasadowym i kwaśnym.

Co ciekawe, zarówno woda zasadowa, jak i kwaśna, nadają się do użytku. Pierwsza z nich jest wolna od potencjalnie szkodliwych związków (większość spośród niepożądanych w wodzie pitnej substancji to właśnie te, które nadają jej kwaśny odczyn) i skutecznie nawadnia organizm, poprawiając jego równowagę kwasowo-zasadową. Woda kwaśna ma zaś znakomite właściwości kosmetyczne (głównie ze względu na działanie antyseptyczne) i świetnie nadaje się do celów gospodarczych, np. czyszczenia gładkich powierzchni czy mycia warzyw.